به گزارش خبرنگار مهر، تجاری‌سازی پژوهش‌ها و شناسایی نیازهای فناورانه و ارتباط صنعت و دانشگاه از مسائل مهمی است که امروزه در اولویت‌های اصلی نظام علم، فناوری و نوآوری ایران قرار دارد. بر همین اساس ایجاد بستری برای ارائه نیازهای فناورانه صنایع و شرکت‌های مختلف می‌تواند راهی برای بهبود ارتباط میان پژوهشگران و صنایع باشد.
یکی از اساسی‌ترین ابزارهای ترویج نوآوری و توسعه فناوری در دنیا «نمایشگاه‌های تقاضا محور» هستند که با نام Reverse Expo شناخته می‌شوند. در این نوع نمایشگاه‌ها بر خلاف نمایشگاه‌های سنتی، سازمان‌ها و شرکت‌هایی که نیازمند توسعه فناوری هستد، فرصتی برای مطرح کردن نیازهای فناورانه خود در قالب غرفه‌های نمایشگاهی پیدا می‌کنند. همچنین این نمایشگاه‌ها فرصتی فراهم می‌کند تا فناوران، شرکت‌های دانش‌بنیان و پژوهشگران بتوانند راهکارهای خلاقانه و فناورانه خود را برای رفع نیازهای مطرح‌شده ارائه کنند. برگزاری چنین نمایشگاه‌هایی می‌تواند در تجاری‌سازی پژوهش‌ها و تقویت ارتباط صنعت و دانشگاه نقش مهمی داشته باشد.
نمایشگاه «تقاضای ساخت و تولید ایرانی« (تستا) یک نمونه از نمایشگاه‌های تقاضا محور در سطح ملی است که در سال‌های اخیر توانسته در حمایت از تولیدات داخلی و ارتقای نوآوری در کشور نقش اساسی ایفا کند. تا کنون پنج دوره نمایشگاه تستا برگزار شده است و امسال نیز همزمان با نمایشگاه «دستاوردهای پژوهش، فناوری و فن‌بازار» در هفته پژوهش از تاریخ ۲۳ تا ۲۶ آذرماه سال ۱۴۰۳ توسط شورای عالی علوم، تحقیقات و فناوری (عتف) برگزار می‌شود.
جایگاه پژوهش‌های تقاضامحور در برنامه هفتم توسعه
در برنامه هفتم پیشرفت کشور به موضوع تقاضامحوری با عنوان «حمایت از تحقیقات هدفمند و تقاضامحور تاکید شده است و عنوان شده که این موضوع در مسیر توسعه فناوری نقش محوری بازی می‌کند.
بر همین اساس برگزاری نمایشگاه‌های تقاضامحور مانند «تستا» یکی از گام‌های مهم در مسیر اجرایی کردن برنامه هفتم توسعه کشور است. رویکرد معکوس نمایشگاه تستا علاوه بر رونق تولید داخلی، به ارتقای سطح نوآوری و توسعه فناوری در کشور کمک می‌کند و فضای مناسبی را برای توسعه همکاری‌های فناورانه ایجاد می‌کند.
بر اساس اعلام دبیرخانه نمایشگاه تستا؛ در یکی از دوره‌های این نمایشگاه بیش از ۱۵۰ نشست B2B میان فناوران و صنایع برگزار شده که منجر به عقد ۵۰ تفاهم‌نامه همکاری شده است. همچنین در یکی از دوره‌های نمایشگاه تستا ارائه نیازهای مرتبط با صنعت نفت منجر به توسعه فناوری‌های جدیدی در حوزه حفاری و بهره‌برداری شد که پیش از آن نیازمند واردات بودند. بر همین اساس می‌توان گفت که این نمایشگاه‌ها با ایجاد فضای تعاملی میان عرضه‌کنندگان فناوری و صنایع نقش مهمی در هدایت و جهت‌دهی به تحقیق و توسعه دارند و در نهایت می‌توانند به توسعه پایدار اقتصادی کمک کنند.
ساختار و فرآیند برگزاری نمایشگاه تستا
فرآیندهای اجرایی این نمایشگاه شامل مراحل مختلف شناسایی نیازهای فناورانه توسط صنایع، ارزیابی توانمندی فناوران و برگزاری جلسات B2B و رویدادهای Riverse Pithch است.
در مرحله شناسایی نیازهای فناورانه،صنایع مختلف نیازهای فناورانه خود را شناسایی و مستند می‌کنند. به‌عنوان مثال، یک شرکت تولیدی ممکن است نیاز به یک راهکار جدید برای بهبود فرآیند تولید خود داشته باشد. این نیازها در قالب فرم‌های مشخصی گردآوری می‌شوند تا فناوران بتوانند به آن‌ها پاسخ دهند. این نیازمندی‌ها در قالب غرفه‌های نمایشگاهی و یا در رویدادهای «ریورس پیچ» توسط متقاضیان فناوری در این نمایشگاه ارائه می‌شوند.
پس از شناسایی نیازها، فناوران مختلف ارزیابی می‌شوند تا توانایی آن‌ها در پاسخ‌گویی به این نیازها بررسی شود. به‌عنوان نمونه، تیمی از کارشناسان دانشگاهی ممکن است بررسی کنند که چگونه می‌توان یک فناوری نوین را برای حل چالش‌های یک صنعت خاص به‌کار گرفت. این ارزیابی‌ها به منظور انطباق بهتر فناوری‌ها با نیازهای صنعت انجام می‌شود.
مرحله برگزاری جلسات B2B و رویدادهای Reverse Pitch شامل جلسات مستقیم میان فناوران و صنایع است. به‌عنوان مثال، در یک جلسه B2B، یک شرکت صنعتی و یک تیم فناور می‌توانند به‌طور مستقیم درباره مشکلات فناورانه بحث کنند و راه‌حل‌های ممکن را ارائه دهند. رویدادهای Reverse Pitch نیز فرصتی برای صنایع است تا نیازهای خود را برای فناوران شرح دهند و فناوران با ایده‌های خود به این نیازها پاسخ دهند.
بخش‌های مختلف نمایشگاه
نمایشگاه تستا شامل بخش‌های مختلفی نظیر غرفه‌های شرکت‌های متقاضی فناوری، نشست‌های B2B، کارگاه‌های آموزشی، و های مشاوره‌ای است. این فعالیت‌ها به منظور ترویج همکاری و تبادل دانش تخصصی میان فناوران و صنایع برگزار می‌شوند.
غرفه‌های شرکت‌های متقاضی فناوری فضایی را برای ارائه نیازهای فناورانه شرکت‌ها و سازمان‌ها فراهم می‌آورند. این غرفه‌ها فرصتی برای فناوران است تا با نیازهای صنایع آشنا شوند و راه‌حل‌های خود را برای مشکلات موجود پیشنهاد دهند.
نشست‌های B2B فضای مذاکرات مستقیم میان فناوران و صنایع را فراهم می‌کنند. در این نشست‌ها، شرکت‌ها و فناوران می‌توانند به‌طور مستقیم درباره نیازها و راهکارهای فناورانه بحث کنند و به توافقات اولیه برای همکاری دست یابند. این نشست‌ها به تسهیل ارتباطات تجاری و توسعه همکاری‌های فناورانه کمک می‌کنند.
نشست‌های تخصصی فضایی را برای تبادل دانش، تقویت مهارت‌ها و به‌اشتراک‌گذاری تجربیات فراهم می‌کنند. این کارگاه‌ها به ارائه مفاهیم نوین در زمینه‌های مختلف علمی و فناورانه می‌پردازند و با بهره‌گیری از حضور اساتید و متخصصان برجسته، فرصت مناسبی برای یادگیری و به‌روز شدن دانش تخصصی فراهم می‌کنند.
حضور ۱۳ شرکت در نمایشگاه تستا ۱۴۰۳
در نمایشگاه تستای امسال که از فردا؛ جمعه ۲۳ آذرماه آغاز می‌شود، ۱۳ شرکت و نهاد دولتی، نیازهای فناورانه خود را ارائه می‌کنند. وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح، شرکت‌های آب و فاضلاب کشور، شرکت مادر تخصصی مدیریت منابع آب و شرکت‌های آب منطقه‌ای، شرکت مادرتخصصی مدیریت تولید، انتقال و توزیع نیروی برق ایران (توانیر)، شرکت همراه اول، شرکت زامیاد، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی (ایمیدرو)، مرکز تحقیقات کاربرد مواد معدنی غرب کشور، شرکت راه آهن جمهوری اسلامی ایران، شرکت ایران خودرو دیزل، سندیکای تولیدکنندگان مواد دارویی، شیمیایی و بسته‌بندی دارویی، فرماندهی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (فراجا) و پلیس راهنمایی و رانندگی از جمله نهادها و شرکت‌هایی هستند که در این نمایشگاه به ارائه نیازهای فناورانه خود می‌پردازند. پژوهشگران، فناوران و شرکت‌های دانش‌بنیان می‌توانند با حضور در این نمایشگاه از این فرصت استفاده کنند و راهکارهای خود را برای حل این نیازها عرضه کنند.